De 4 levensvrienden
Blog geschreven n.a.v mijn ervaring tijdens de 5-daagse stilte retraite
Zo reed ik in gedachten naar het stilte retraite toe. Het afgelopen jaar is heftig geweest. Ik ontdekte de onveiligheid waarin ik ben opgegroeid. Het was er altijd al geweest. Alleen het was zo gewoon voor mij dat het niet zichtbaar was.
Tot dat het moment van gezien worden zich voordeed. Het masker mocht afvallen en mijn ogen werden geopend. Het niet genoeg zijn was zo normaal voor mij geworden.
βJij met je angsten, je liegt!β
Het ontkennen van wat ik voelde als kind, creΓ«erde verwarring en twijfel wat zijn sporen heeft achtergelaten waar ik van heb mogen leren. Het was tijd om weer een laag van de ui af te pellen en opnieuw stond ik voor een deur die me naar een volgend kruispunt bracht.
Na jaren aan mezelf te hebben gewerkt, kwam ik niet meer verder.
Ik bleef tegen hetzelfde aanlopen. Ik veroordeelde mezelf hierover.
Hoe hard moet ik nog aan mezelf werken? Wat is er nog niet goed aan mij?
Zonder een antwoord te verwachten, stelde ik mezelf deze vragen. Niet wetend welk proces ik hiermee inging.
Steeds ontmoet ik dezelfde angsten als vroeger.
Nog steeds voelde ik onveiligheid in mezelf.
Ik startte afgelopen maart met een mindfulness opleiding. Ik volgde hiervoor in april de 8-weekse mindfulness training, gevolgd door de 5-daagse stilte retraite in juli. Beide een voorwaarde om ook weer verder te kunnen met het vervolg van de opleiding.
En daar zat ik dan, tussen de mensen in stilte, te zijn, met mezelf. Vijf dagen niet praten. Alleen een kort gesprekje tussendoor met de begeleider. Er hing een pittig schema op de muur. Ik nam mezelf voor dit schema strikt te volgen om het goed te doen.
Zo dogmatisch als ik dacht, zo vriendelijk en zacht waren Frits en Jetty tijdens de begeleiding. Het bracht al een lichte twijfel over hoe het goed moest in mijn hoofd.
Sommige meditaties werden begeleid met een dharma talk door Frits. Dharma talk is soort geleide meditatie-inleiding waarin een bepaald boeddhistisch thema werd toegelicht. Tijdens deze meditaties maakte ik kennis met de 4 levensvrienden namelijk vriendelijkheid, compassie, medevreugde en gelijkmoedigheid.
Elke dag werd er een levensvriend behandeld. Deze 4 levensvrienden dragen we allemaal bij ons.
Frits bracht deze materie met gevoel en de nodige humor. Het raakte me. De symboliek waarmee de deze levensvrienden werd gebracht is prachtig en woorden schieten tekort in wat te tijdens dharma talk mocht voelen.
En zo kon de link tussen de 4 levensvrienden gemaakt worden:
Vriendelijkheid: als een heerlijke zomerse dag.
Compassie: Bij een ondergaande zon, terwijl het donker wordt. Hiermee wordt bedoeld dat je er voor iemand bent in donkere tijden
Medevreugde: Op het moment dat je vanuit het donker de zondopgang aanschouwd en de warmte en licht voelt binnenkomen
Gelijkmoedigheid: De volle maan die schijnt op je pad als het donker is. Ze is koel, maar niet afstandelijk.
Na elke meditatie trok ik mijn wandelschoenen aan om te gaan lopen. Dat is mijn manier van meditatie. Het op me in laten werken. Soms krijg ik dan inzichten of ideeΓ«n.
Tijdens het wandelen speelde steeds dezelfde bepalende gedachten op. Ik ben heel goed om mezelf druk op te leggen: βIk moet wel op tijd terug zijn anders ben ik te laat en daar vinden ze vast wat van.β Zo vertelde het verhaal in mijn hoofd.
Door deze zelf opgelegde druk veranderde de loopmeditatie in een haastmeditatie, waarin het brood voor de eetmeditatie erin werd gepropt.
Bij binnenkomst durfde ik Frits niet aan te kijken. βWat ging hij ervan vinden? Ik heb weer niet goed gedaanβ. Zo ging het verhaal verder in mijn hoofd. Ik bleef hangen in deze gedachten en verloor ik het contact met mezelf. De vriendelijkheid en compassie voor mezelf ver te zoeken.
Op dag 3 diende zich het thema medevreugde aan. De speelsheid en humor waarmee Frits dit thema aanreikte, raakte mijn enthousiasme. Ik voelde iets in mij en na deze dharma talk trok ik ook weer mijn wandelschoenen aan. Ik wilde lopen. En terwijl ik liep stond ik mezelf toe om te gaan waar mijn voeten me heen brachten, zonder tijd, zonder mobiel en zonder buienradar.
Ik genoot van die zomergeur die ik rook. De wind vol met haar zomerzoete geuren. Zo intens en puur. Ik voelde waarom de opmerkzaamheid die ik ervaar tijdens mindfulness zo verbonden is aan alles in het leven. Mindfulness leerde mij op de momenten dat ik vastzat in de verhalen van mijn eigen gedachten, de aandacht te verleggen naar mijn ademhaling of naar de geluiden om me heen. Telkens weer. Dat is meditatie.
Ineens voelde ik hoe snel ik uit die soms negatieve gedachtenpatronen kwam.
Ik voelde een vriendelijkheid naar mezelf toe die ik niet kende. Voor het eerst in 43 jaar ervaarde ik dit nieuwe gevoel. En ook al mediteer ik al jaren, dit kende ik nog niet.
De zon scheen volop toen ik wegging en ik had naast een t-shirt en broek verder niks extraβs meegenomen. Ik had mezelf toegestaan de mobiel thuis te laten deze 5 dagen. Waar ik normaal de buienradar check, keek ik nu enkel omhoog om het weer te checken. De zon scheen. Ik dacht totaal niet na. Ik voelde en ervaarde.
Dat was hoe was op dat moment, meer niet.
En daar stond ik, in een open veld, ver van de bewoonde wereld in een fikse regenbui.
Ik ervaarde dat de gevoelens van controle plaatsmaakte voor overgave.
Overgave in hoe het was, en dat daar niks aan te veranderen was. De regen viel op mijn hoofd en veranderde in stromen water die ik over mijn huid omlaag voelde stromen. Een intens moment van voelen overviel mij. De regen op mijn huid, de vrijheid van controle en de blijheid die het bracht, was onbeschrijfelijk.
Het voelde alsof ik dit niet eerder zo intens had beleefd.
Zo liet het leven mij zien dat achter de veiligheid van controle, een gebied ontdekt mag worden die me heeft laten kennismaken met overgave. Overgave bood mij de ruimte om de speelsheid van vreugde te kunnen voelen.
De vreugde van de ervaringen en inzichten die ik ontving, maakte me ontvankelijk voor een heel belangrijk inzicht. Zoβn inzicht die iedereen al jaren tegen je zegt of die je leest in boeken. Dat kwam ineens, onverwacht.
Tijdens de lange wandelingen met mezelf, dansten de woorden van Frits in mijn hoofd. Tot dat ik er klaar voor was om het te zien.
Frits zei βHet is zo simpel, dat we er overheen kijkenβ,
En ineens werd het heel duidelijk voor mezelf:
De enige die het niet toestaat om te mogen zijn wie ik ben, ben ik zelf.
Ik sta mezelf niet toe om te zijn wie ik ben.
Ik doe hetzelfde naar mezelf toe als waarin ik ben opgegroeid.
Ik ben mij hier nooit van bewust geweest. En zo ineens is hij kraakhelder.
Ik zei nog tegen Frits:β is dit het?β
Frits zei: βJe afgelegde weg is hiervan van belang geweest om dit kunnen inzienβ.
Natuurlijk is werken aan jezelf een mooie stap. Je kan reflecteren op je eigen gedrag.
Je wordt je bewust van onprettige overtuigingen omdat je hier tegenaan loopt.
De helderheid die ik kreeg is dat hoe je bent opgevoed, dat precies zo overneemt op onbewust niveau. Je weet niet beter en dat is ook normaal voor je.
Doordat ik niet goed genoeg ben, heb ik dat zo overgenomen. Ik ging werken aan mezelf. Dat is natuurlijk goed. Alleen werd dit een valkuil. Ik moest blijven werken aan mezelf, want het was toch nooit goed. Het werd een overtuiging. Hoe harder ik mezelf wilde veranderen, hoe moelijker dat ging. Om vervolgens daarop ook mezelf te veroordelen.
Door het verder blijven beoefenen van mindfulness, ontwikkelde als vanzelf een gevoel hoe ik met mezelf op een andere, meer empathisch en zachtere wijze kan benaderen.
En dat is een ontzettend mooi proces waar alle tijd voor uitgetrokken mag worden.
Door het zelf te voelen en te ervaren, maak ik mezelf klaar naar een volwassenheid waar ik aan toe ben.
In januari 2025 start ik met deze 8-weekse mindfulness proeftraining. Door de oproep afgelopen voorjaar zijn er nog maar 2 plekken vrij. De eenmalige korting van 100 euro. Kijk op www.yinyogasound.nl